پیامدهای زیست‎محیطی و حقوقی ساخت جزایر مصنوعی در خلیج فارس

ساخت جزایر مصنوعی از سوی کشورهای حاشیه‎ی خلیج فارس، به‎ویژه امارات متّحده‎ی عربی، سبب‎شده تا این موضوع با حساسیّت بیشتری از سوی کشورهای منطقه، به‎ویژه ایران دنبال شود. در چنین شرایطی، ریشه‎یابی آثار زیست‎محیطی و سیاسی این مسئله، بسیار مهم به‎نظر می‎رسد. آلودگی زیست‎محیطی سال‌های پیش، درنتیجه‎ی فعّالیّت‌های انسانی و بهره‌برداری بی‎رویّه از طبیعت به‎وجود آمده است. آلودگی آبها ازجمله خلیج فارس، بخش چشمگیری از بحران ‌آلودگی محیط زیست را تشکیل می‌دهد. جزایر مصنوعی در خلیج فارس در حال گسترش هستند. کشورهای کوچک خلیج فارس تلاش‎دارند تا سهم اراضی تحت مالکیّت خود را افزایش دهند و سرزمین‎های جدیدی را برای فعّالیّت‎های اقتصادی، توریستی و تجاری برپا کنند. اگر برخورد و اختلاف ایران و امارات متّحده‎ی عربی بر سر جزایر ایرانیِ ابوموسی و تنب‎های کوچک و بزرگ را به این مشکل اضافه کنیم، تصویر نگران‎کننده‎تری نمایان می‎شود. این مقاله، آثار تخریبی ساخت جزایر مصنوعی بر محیط زیست دریای خلیج فارس را مورد ارزیابی قرار می‎دهد. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد، جزایر مصنوعی نخیل، حیات وحش را مدفون و سبب افزایش تیرگی و گل‎آلودشدن آب و جابه‎جایی رسوبات کنار ساحل شده است. کشورهای غیرساحلی در چارچوب قوانین سوم کنفرانس حقوق دریاها، حقِّ ساخت و برپایی جزایر مصنوعی در خلیج فارس را ندارند. افزون‎بر اینکه، کشورسازنده‎ی جزایر مصنوعی، باید اطلاعات لازم را در زمینه‎ی ساخت و ویژگی‎های جزایر مصنوعی خود به کشورهای دیگر ارائه دهد.